De Europese Commissie stelt voor om een gemeenschappelijke onderwijsagenda op te stellen, die ervoor zou moeten zorgen dat er meer coördinatie is tussen de lidstaten op het terrein van onderwijs in 2025. Dit idee presenteert de Commissie in een mededeling, waarover op 17 november zal worden gesproken tijdens de Gothenburg Social Summit.

Richting een Europese onderwijsruimte in 2025

EU onderwijsruimte moet Europese identiteit bevorderen

Lidstaten zouden hun onderwijsactiviteiten veel beter kunnen coördineren. De Europese Commissie  stelt voor om hiertoe een gemeenschappelijk onderwijsagenda op te stellen voor 2025. Een Europese onderwijsruimte zou, volgens de Commissie, het hart moeten zijn van deze gemeenschappelijke agenda. Dit laat zij weten in de mededeling ‘Strenghtening European Identity through Education and Culture. De mededeling dient als bijdrage aan de discussies van staatshoofden en regeringsleiders bij de informele top in Gotenburg op 17 november, waar zij zullen spreken over de toekomst van onderwijs en cultuur in Europa.

De Commissie is van mening dat het in het belang is van de lidstaten om beter samen te werken op gebied van onderwijs en cultuur. Op deze manier kan het volledige potentieel van onderwijs benut worden voor het creëren van banen, economische groei, sociale gelijkheid en het vormgeven van een Europese identiteit. Ook benadrukt de Commissie, dat binnen deze gemeenschappelijke onderwijsagenda het belang van studentenmobiliteit, de erkenning van kwalificaties, de digitale en taalvaardigheden en voldoende budget voor onderwijs belangrijk zijn.

Wederzijdse erkenning en mobiliteit

In de mededeling lanceert de Commissie meerdere plannen om de mobiliteit en uitwisseling van studenten te bevorderen. Zo zou mobiliteit voor iedereen mogelijk gemaakt kunnen worden door voort te bouwen op het Erasmus + programma en de deelname hieraan te vergroten. In dit verband spreekt de EC zelfs over een verdubbeling van het aantal deelnemers in 2025. Verder zou ook een proef met de EU-studentenkaart kunnen bijdragen aan het vergroten van studentenmobiliteit. De invoering van  een ‘Sorbonne proces’ de wederzijdse erkenning van diploma’s zou obstakels bij de wederzijdse erkenning van diploma’s kunnen wegnemen, net zoals  het beter afstemmen van de curricula.

Vaardigheden

In de Europese onderwijsruimte zouden digitale vaardigheden een centrale plaats moeten in nemen. De Commissie zet in een factsheet over Digital Education Action Plan mogelijke acties op een rij. Naast digitale vaardigheden zou ook het leren van twee talen naast de moedertaal een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het versterken van de Europese identiteit. 

Reacties op het voorstel

Zowel de European Universities Association (EUA) als het Lifelong Learning Platform verwelkomen het idee van een Europese onderwijsruimte. Het Lifelong Learning Platform laat in een statement weten blij te zijn met de ambitieuze plannen om programma’s als Erasmus+ een boost te geven en inclusiever te maken, maar benadrukt dat dit de bereidheid van lidstaten vereist om flink te investeren. Bovendien stelt het platform dat er concrete acties ondernomen moeten worden om de ambitieuze doelstellingen omtrent een leven lang leren te behalen. De EUA laat in haar statement weten dat het van groot belang is dat de onderwijsruimte zorgvuldig zou worden afgestemd op al bestaande programma’s, zoals het Bologna Proces en de moderniseringsagenda voor hoger onderwijs. De EUA waarschuwt voor beleidsfragmentatie en benadrukt dat het ontstaan van parallelle processen voorkomen moeten worden. De Coimbra groep benadrukt in een statement ook dat de nieuw te creëren universiteitsnetwerken en bestaande samenwerkingsverbanden niet met elkaar moeten concurreren in het realiseren van de Europese Hoger Onderwijsruimte. Ook vindt Coimbra dat er een specifiek financieringsmechanisme voor samenwerkingsinitiatieven tussen verschillende netwerken.

Context

De mededeling is bedoeld als bijdrage voor de discussie in de informele vergadering van de Europese Raad over onderwijs en cultuur op 17 november 2017 (Gothenburg Social Summit). Het debat rondom onderwijs en cultuur maakt deel uit van de bredere discussie over de Future of Europe en de Europese Pijler van Sociale Rechten. In 1999 werd al de European Higher Education Area (EHEA) gelanceerd door Europese onderwijsministers. Binnen de EHEA werken de betrokken landen vrijwillig samen om de hervormingen in hun onderwijssystemen te coördineren en op elkaar af te stemmen.