06 oktober 2021

Onderzoeksministers bereiken overeenstemming over EU strategie internationale samenwerking O&I

Just van den Hoek

Just van den Hoek

Beleidsmedewerker

Stel uw vraag

Meer informatie nodig? Stel uw vraag aan één van onze medewerkers

Deel dit artikel

De onderzoeksministers hebben Raadsconclusies aangenomen over de mondiale benadering van onderzoek en innovatie tijdens de Raad voor Concurrentievermogen. Daarnaast stond de bestuursstructuur van de ERA op de agenda en liet het Sloveens voorzitterschap weten dat de onderhandelingen over de 10 geïnstitutionaliseerde partnerschappen onder Horizon Europe voorspoedig verlopen.


Onderzoeksministers bereiken overeenstemming over EU strategie internationale samenwerking O&I

Mondiale benadering voor O&I aangenomen

De onderzoeksministers hebben Raadsconclusies aangenomen over de mondiale benadering van onderzoek en innovatie (O&I). In deze nieuwe Europese strategie voor internationale samenwerking is een evenwicht gezocht tussen openheid en wederkerigheid. Strategische autonomie is een van de kernwoorden uit de conclusies, waarmee de ministers het belang van een open economie benadrukken, maar gelijktijdig ook oproepen tot maatregelen tegen buitenlandse inmenging en een gelijker speelveld voor internationale partnerschappen. De ministers steunen het idee van de Commissie om een vrijwillige gedragscode te ontwikkelen voor slim gebruik van intellectueel eigendom. Hoewel de tweede O van onderwijs is weggevallen, wordt er nog wel referentie gemaakt aan de Europese Onderwijsruimte, alsook het Europese Universiteiten-initiatief. Het Sloveens voorzitterschap is gevraagd om uit te zoeken hoe een sterkere link met hoger onderwijs kan worden gemaakt.

Werk aan de winkel: richtsnoeren, routekaarten, gezamenlijke O&I-agenda’s

De onderzoeksministers hebben de Commissie de opdracht meegegeven om richtsnoeren te ontwikkelen voor de aanpak van buitenlandse inmenging en routekaarten op te stellen voor internationale samenwerking met belangrijke niet-geassocieerde derde landen die over een sterke O&I-basis beschikken. Daarnaast vragen ze de Commissie ook om gezamenlijke onderzoeks- innovatieagenda’s op te stellen met verschillende regio’s, zoals met Afrika. Ook zal gewerkt worden aan een Europese agenda voor wetenschapsdiplomatie en wordt onderzocht of er capaciteit is om wetenschappelijke contactpunten aan te stellen in EU-delegaties.

Discussie bestuursstructuur ERA

Daarnaast is weer gesproken over de bestuursstructuur van de Europese Onderzoeksruimte (ERA), dit keer samen met Commissaris voor Innovatie, Onderzoek, Cultuur, Onderwijs en Jeugd, Mariya Gabriel. Het ging onder meer over politieke commitment van lidstaten, (geassocieerde) derde landen  en overige belanghebbenden op nationaal en Europees niveau. Neth-ER bepleitte eerder al dat de ERA alleen succesvol kan zijn als het steun geniet van alle betrokken partijen. Europese kenniskoepels vragen nogmaals om deelname aan het Transitieforum van de ERA, de strategische overlegtafel. Op 26 november komen de onderzoeksministers weer bij elkaar en de verwachting is dat dan de finale versie van de Raadsconclusies over de bestuursstructuur van de ERA worden aangenomen, alsook het nieuwe Pact voor O&I.

Bijna startschot voor geïnstitutionaliseerde publiek-private partnerschappen

Naar verwachting wordt de wetgeving over de tien industriële partnerschappen onder Horizon Europe tijdens de Raad Concurrentievermogen van november goedgekeurd. Daarvoor is eerst nog de finale toezegging van het Parlement vereist. Als dat voorspoedig verloopt kunnen de partnerschappen de eerste open calls publiceren begin 2022.

Wat nog meer?

Tijdens de bijeenkomst presenteerde het Sloveens voorzitterschap de voorstel ‘Verklaring van Ljubljana’, een pleidooi voor gelijke en evenwichtige behandeling van mannelijke en vrouwelijke onderzoekers in de Europese Onderzoeksruimte. De publicatie van de finale versie is gepland voor eind november. Daarnaast zal begin 2022 een internationale conferentie plaatsvinden over gedeelde waarden in internationale O&I-samenwerking.

Context

Met de aanname van de Raadsconclusies over een mondiale benadering van O&I rest alleen nog de aanname van een tweetal conclusies over de Europese Onderzoeksruimte: de bestuursstructuur en het Pact en de Single Basic Act, het wetgevingsstuk van de geïnstitutionaliseerde partnerschappen, onder het Sloveens voorzitterschap. Wat betreft de uitwerking van de nieuwe Europese strategie voor internationale samenwerking op het gebied van onderzoek en innovatie is er nog veel werk aan de winkel. Uit de nog verwachte Raadsreacties op de ERA-Mededeling van september 2020 zullen de onderzoeksministers richting geven aan de concrete acties en plannen van de Commissie van de ERA in de aankomende ‘ERA policy agenda’