Het succes van missie-gedreven onderzoek is afhankelijk van specifieke randvoorwaarden. Dit blijkt uit twee rapporten in opdracht van de Europese Commissie. Er bestaat een groot draagvlak voor het introduceren van een missie-benadering in Horizon Europe (KP9), maar het is noodzakelijk goed na te denken over de manier van vormgeving, monitoring en evaluatie.


Goede randvoorwaarden noodzakelijk voor succes van missies

Randvoorwaarden voor succes

Missie-gedreven onderzoek vereist een aantal randvoorwaarden. Dit blijkt uit de studie 'Mission-oriented research and innovation: Inventory and characterisation of initiatives' naar een groot aantal missie-gedreven initiatieven uit de hele wereld. Missies onderscheiden zich van regulier onderzoek door een duidelijke richting en tijdshorizon. Het slagen van missies is daarbij sterk afhankelijk van de aanwezigheid van een aantal factoren, zoals de aanwezige kennis en expertise, structuren en beleidsinstrumenten. Ook de vorm van financiering en coherente, holistische beleidsacties spelen een rol. Wanneer een missie een complexe maatschappelijke uitdaging betreft is betrokkenheid van en draagvlak onder de samenleving een belangrijke voorwaarde voor het slagen van de missie.

Draagvlak en impact

Er bestaat een breed draagvlak voor het introduceren van missies, maar de impact van een missie kan voor lidstaten onderling sterk verschillen. Dit is één van de conclusies in het tweede rapport: 'Mission-oriented research and innovation: Assessing the impact of a mission-oriented research and innovation approach'. In het rapport wordt daarom geadviseerd om ‘coalitions of the willing’ te zoeken voor een missie en niet te streven naar unanimiteit.

Ook wordt het belang van vormgeving en bestuur benadrukt. Door de sterke nadruk op richting en een tijdshorizon is het essentieel aandacht te geven aan de monitoring en evaluatie van missies. Ten slotte kunnen al aanwezige beleidsinstrumenten een nuttige bijdrage leveren aan missie-gedreven onderzoek en het creëren van synergieën. De Smart Specialisation Strategies kunnen bijvoorbeeld zorgen voor een effectieve bijdrage van lokale en regionale actoren.

Context

In het nieuwe kaderprogramma voor onderzoek en innovatie, Horizon Europe, heeft de Commissie een missie-gedreven aanpak voor ogen. Op deze wijze wil de Commissie voorzien in onderzoek met meer impact op de samenleving. Onlangs heeft Mariana Mazzucato, speciaal adviseur voor missies, vijf criteria geformuleerd om concreet invulling te geven aan het concept. Deze rapporten zijn uitgebracht in opdracht van de Commissie door het Joint Institute for Innovation Policy (JIIP), waarvan TNO deel uitmaakt. Het voorstel van de Commissie voor de inhoudelijke invulling van Horizon Europe wordt begin juni verwacht.