Nederland investeert nog te weinig in onderzoek en ontwikkeling, zo blijkt uit het jaarlijks landverslag van de Europese Commissie in het kader van het Europees semester. Ook is het nodig onderwijs en vaardigheden beter te laten aansluiten op de ontwikkelingen in de arbeidsmarkt. Dit is van belang voor de productiviteit en innovatiecapaciteit in Nederland.

Commissie: NL moet meer investeren in O&O en vaardigheden

Meer investeringen in O&O nodig

Om op de lange termijn economische groei te kunnen blijven bevorderen, moet Nederland meer investeren in onderzoek en ontwikkeling (O&O). Dit stelt de Commissie in haar landenverslag over Nederland dat jaarlijks gepubliceerd wordt in het kader van het Europees semester. Gericht beleid is nodig om adequaat te reageren op de stagnatie van de productiviteitsgroei en om een sterke innovatiecapaciteit te behouden. Er zijn nog steeds aanzienlijke investeringen nodig om de 3% van het BBP te behalen. Bovendien is er maar weinig vooruitgang geboekt om investeringen in O&O – met name in de private sector – te bevorderen.

Onderwijs en vaardigheden

De Commissie verwacht dat de vraag naar gekwalificeerde arbeidskrachten substantieel gaat toenemen in Nederland. Zo is er al een toenemend tekort aan mensen met technische en gevorderde digitale vaardigheden. Er moet dus meer geïnvesteerd worden in onderwijs en vaardigheden om beter tegemoet te komen aan de toekomstige behoeften op de arbeidsmarkt. Nederland heeft wel vooruitgang geboekt met het versterken van leven lang leren en bijscholing. Het aantal Nederlanders dat volwassenenonderwijs volgt is hoger dan het Europees gemiddelde. Wel zouden kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt, zoals tijdelijke krachten, meer leermogelijkheden kunnen krijgen om hun inzetbaarheid te vergroten. Ook haalt het rapport de recente PISA scores aan, waaruit blijkt dat er een algemene afname is in de beheersing van basisvaardigheden, zoals lezen, onder de Nederlandse bevolking.  

Meer aandacht voor duurzaamheid

Voor het eerst schenkt de Commissie in haar landenverslagen aandacht aan de vooruitgang die geboekt wordt op de Sustainable Development Goals. Ook is er aandacht voor de kansen en uitdagingen die ontstaan door de klimaat- en energietransitie en wordt er gekeken naar ‘duurzaam concurrentievermogen’, in lijn met de Green Deal. Per land worden dan ook de mogelijkheden onder het nieuwe Just Transition Fund uitgelicht. Als hoge-inkomensland behoort Nederland tot de Europese top in het behalen van bepaalde SDG’s. Alleen op het gebied van klimaat scoort Nederland slechter dan de meeste EU-landen.

Context

In het kader van het Europees Semester analyseert de Commissie elk jaar de sociaaleconomische vooruitgang in lidstaten. Hieruit wordt duidelijk welke uitdagingen en mogelijkheden voor verbetering er zijn per land. De landenverslagen bieden onderbouwing voor de lidstaten om hun economisch beleid op te stellen. Van de lidstaten wordt nu verwacht dat zij uiterlijk in april een nationaal hervormingsplan presenteren. Aan de hand daarvan zal de Commissie voor de zomer met nieuwe landspecifieke aanbevelingen komen.