Kennisinstellingen in EU-13 landen wijzen een EU van twee snelheden op het gebied van onderzoek af. Excellentie moet in Horizon Europe het leidende criterium blijven. In de toekomst moet widening participation uitgebreid worden om excellent onderzoek in heel Europa mogelijk te maken. Dit stellen de hoogste bestuurders van EU-13 kennisinstellingen in een gezamenlijk communiqué.

EU-13 rectoren verwerpen EU van twee onderzoekssnelheden

Eén Europese cultuur van onderzoek, innovatie en educatie

Een EU van twee snelheden is niet wenselijk voor Europees onderzoek & innovatie, stellen rectoren en voorzitters van kennisinstellingen in EU-13 landen. In het gezamenlijke communiqué Raising Inclusion and Performance of European Research and Innovation steunen de bestuurders excellentie als hoofdcriterium in Horizon Europe. Om excellent onderzoek in EU-13 landen mogelijk te maken en daarmee een Europees onderzoeksbeleid van twee snelheden te vermijden, moet het toekomstig kadeprogramma meer widening-maatregelen bevatten.

Widening participation moet worden verbreed worden in Horizon Europe

Meer aandacht voor widening in Horizon Europe zou de Europese onderzoeks- en innovatiekloof kunnen verkleinen. Daarbij denken de bestuurders vooral aan de mobiliteit van talent. Succesvolle instrumenten als de European Research Council en Marie Skłodowska-Curie Actions moeten worden versterkt om brain drain in EU-13 landen aan te pakken. Ook zouden nieuwe maatregelen zich moeten richten op het stimuleren van brain gain en brain circulation door onder meer samenwerking in Europese netwerken en ondersteuning van nationale initiatieven.

Nationaal onderzoek EU-13 moet versterkt worden

De bestuurders roepen ook op tot beter nationaal onderzoeksbeleid in EU-13 landen. Bindende nationale en Europese roadmaps zullen ervoor moeten zorgen dat nationaal onderzoek in EU-13 landen versterkt wordt, onder meer door het opzetten van state-of-the-art onderzoeksinfrastructuren en synergiën tussen de Europese structuur- en onderzoeksfonden. Lidstaten die Europese waarden niet respecteren, moeten wat betreft de bestuurders gestraft worden.

Context

De prestatiekloof op het gebied van onderzoek & innovatie binnen de EU is een structureel probleem. Om de positie van EU-13 landen te verbeteren werd in Horizon 2020 het Spreading Excellence and Widening Participation-programma geïntroduceerd. Dit communiqué werd ondertekend door de bestuurders van de EU-13 kennisstellingen tijdens het Future Europe Forum, wat georganiseerd werd door de Duitse National Academy of Sciences Leopoldina en de Leibniz Association.