Open data leidt te weinig tot valorisatie. Onduidelijke regels rond intellectueel eigendom en online opslag weerhouden onderzoekers van het hergebruik van onderzoeksgegevens. Dat concludeert de Commissie op basis van een enquête onder universiteiten, bedrijven en andere instellingen naar hun valorisatieactiviteiten. De verschillen binnen Europa blijken groot.


Dataregels hinderen valorisatie

Open data kan beter

Valorisatie is gebaat bij open toegang tot en hergebruik van onderzoeksgegevens, maar dat blijkt in de praktijk knap lastig. Verwarring rond intellectueel eigendom en met name hergebruik van data door bedrijven voor commerciële doeleinden remmen valorisatiepogingen. Dat stelt de Commissie op basis van een enquête onder onderzoeksinstellingen, burgers en bedrijven in 2021. Hoewel de meeste respondenten aangeven hun gegevens en onderzoeksresultaten op te slaan in online repositories, neemt slechts een vijfde deel aan andere open science-initiatieven, waaronder zogenaamde living labs. Zonde, want de Commissie ziet open science als kans om valorisatie te bevorderen, met name als het gaat om niet-economische toepassingen zoals sociale vernieuwingen.

Valorisatie in Europa is diffuus

Valorisatieprogramma’s verschillen sterk van regio tot regio. Sommige regionale of nationale overheden bevorderen kennisuitwisseling tussen academici en bedrijven. Anderen stimuleren daarbovenop ook mobiliteit, waarbij onderzoekers kortstondig van sector wisselen. Toch geeft meer dan de helft van de Europese bedrijven en universiteiten aan nooit overheidssteun voor valorisatie te ontvangen. Landen waar de nationale overheid valorisatie wel promoot zijn onder meer Denemarken, Duitsland, Finland, Israël, Zweden en het VK. Nederland schaart de Commissie hier op basis van de enquête niet onder. Wel wordt Yes!Delft genoemd als voorbeeld van een lokale incubator.

Context

De enquête stond open in de zomer van 2021 en ontving 536 reacties. Na Spanje kwamen de meeste reacties uit Nederland. Valorisatie en normalisatie staat hoog op de agenda van de Commissie. Zo werkt de Commissie aan Guiding Principles voor kennisvalorisatie, een handboek over normalisatie en een gids over het slim gebruik van intellectueel eigendom.