Wees niet te snel met een brede inzet van lump sum financiering in Horizon Europe, vragen CESAER, EARTO en EUA aan de Commissie. De Europese koepels bepleiten voorzichtigheid bij de tussentijdse evaluatie van de pilot, omdat onder andere ervaringen van projectcoördinatoren en de impact op onderzoeks- en innovatieresultaten nog niet grondig zijn onderzocht. Ook dekt de evaluatie niet de volledige levenscyclus van deze projecten, omdat de meeste pilotprojecten pas begonnen zijn in 2019/2020.


CESAER, EARTO & EUA: wees zorgvuldig met lump sum in Horizon Europe

Onvoltooide project-cycli

Een besluit over algemene inzet van lump sum financiering in Horizon Europe kan pas genomen worden na afronding van de pilot. Pas dan kan de Commissie de resultaten grondig evalueren, aldus CESAER, European Association of Research and Technology Organisations (EARTO) en European University Association (EUA) in hun reactie op het tussentijdse rapport van de Commissie over de pilot. De organisaties benadrukken het voorlopige karakter van de evaluatie. Zo begonnen de meeste deelnemende projecten pas in 2019 of 2020 en is hun projectcyclus nog niet afgerond. Verder is het rapport niet volledig wat betreft de ervaringen van projectcoördinatoren, het effect op subsidiebeheer en de impact van lump sum op onderzoeks- en innovatieresultaten. De Europese koepels plaatsen ook kanttekeningen bij de stelligheid van de conclusies die de Commissie trekt. Hoewel het mkb enthousiast is over de pilot, geldt dit minder voor grote bedrijven, universiteiten en onderzoekscentra. Daarnaast blijkt uit de eerste resultaten dat grote consortia risicomijdend gedrag vertonen, door hen bekende partners te kiezen en kleinere werkpakketten op te stellen, wat Europese samenwerking in onderzoek niet ten goede komt.

Context

De lump sum pilot omvat projecten die startten in de periode 2018-2020. In een lump sum project krijgen onderzoekers hun activiteiten pas vergoed als een werkpakket geheel afgerond is. Dit moet de financiële administratie vereenvoudigen, omdat deelnemers geen uren hoeven te registreren. Het brengt echter ook een risico met zich mee: onderzoekers zijn namelijk afhankelijk van de prestaties van hun partners voor ze financiering ontvangen voor een afgerond werkpakket. Bovendien moet een instelling de periode tot de afronding van een werkpakket zelf financieel overbruggen. Hierdoor kunnen onderzoekers neigen naar bekende partners die ze vertrouwen, in plaats van nieuwe deelnemers, waaronder deelnemers uit widening-landen. Eerder vroegen de EUA en de EARTO al om eenvoudigere regelgeving. Lump sum is onderdeel van de implementatiestrategie voor Horizon Europe, die het programma simpeler moet maken. Horizon 2020 was namelijk één van de Europese programma's met de meeste fouten, wat de Europese Rekenkamer ontevreden stemt.