Missies als andere vorm van wetenschap
Missies zijn een andere manier van onderzoek doen: ze vereisen samenwerking van meerdere sectoren en overstijgen bestaande disciplines. Om de missies in Horizon Europe tot een succes te maken zullen de burgers en overheid daarom een andere rol moeten innemen en zal de vorm van onderzoeksfinanciering moeten veranderen. Dat blijkt uit het rapport Governing Missions in the European Union van professor Mariana Mazzucato waarin zij zeventien aanbevelingen formuleert voor de implementatie van missies. Zij heeft zich gericht op het beantwoorden van de volgende drie vragen:
- hoe kunnen burgers betrokken worden bij de missies;
- hoe kunnen publieke organisaties het best worden voorbereid om de missie te implementeren;
- hoe kan de financiering van de missies worden geoptimaliseerd.
Grotere rol voor de burger
Missies kunnen niet top-down worden geïmplementeerd, maar vereisen de inzet en creativiteit van de burger. Daarom moeten burgers worden betrokken bij de ontwikkeling, implementatie en evaluatie van de missies. Het raadplegen van burgers kan via formele consultaties, maar ook door de dialoog aan te gaan met bijvoorbeeld maatschappelijke organisaties. Door ruimte te bieden aan de ervaringen van de burger kan deze een grotere rol hebben bij de implementatie en evaluatie van missies.
Verandering van mentaliteit bij overheid
In tegenstelling tot de gangbare manier van onderzoek, waarin er oplossingen voor problemen worden ontwikkeld, hebben missies de ambitie om de samenleving te veranderen en vorm te geven. Dit vraagt om een andere manier van denken bij en andere vormen van ondersteuning van overheden. Verschillende sectoren en overheidsinstellingen zullen veel meer met elkaar samenwerken, waarbij er een overkoepelende vorm van coördinatie benodigd is. Overheden zullen ook anders moeten gaan denken over het nemen van risico’s en het maken van fouten. Daarnaast zullen zij andere vormen voor het evalueren van onderzoek moeten ontwikkelen, waarin er ruimte moet zijn voor permanente evaluatie.
Andere financieringsvormen
Missies zullen een reeds onderzoeksactiviteiten beslaan, van fundamenteel onderzoek naar het introduceren van innovatieve ideeën op de markt. Mazzucato benadrukt dat deze mix aan activiteiten andere financieringsvormen vereist. Afhankelijk van de onderzoeksactiviteit zou de financieringsvorm bijvoorbeeld een beurs, het kopen van aandelen of een lening kunnen zijn. Verder zullen publieke en private investeringen gecoördineerd moeten worden om de financiering van missies te optimaliseren. Daarbij is het ook nodig om de Europese en nationale financiering op elkaar af te stemmen.
Context
In december 2017 werd professor Mazzucato benoemd als speciaal adviseur van Carlos Moedas, Europees commissaris voor Onderzoek, Wetenschap en Innovatie, om invulling te geven aan het idee van missie-gedreven onderzoek. In het kader hiervan presenteerde zij al vijf criteria waar een missie aan moet voldoen. De Commissie heeft deze overgenomen in het uiteindelijke voorstel. Missies zijn een nieuw onderdeel van Horizon Europe. De missie-gedreven aanpak moet bijdragen aan een grotere impact van onderzoek en innovatie op de samenleving. In 2018 constateerde TNO ook al dat business as usual geen optie is.
