De Commissie versoepelt de regels rond publieke steun aan onderzoeksprojecten. Hierdoor kunnen lidstaten geld uit nationale of EU-fondsen gebruiken voor Horizon Europe. Dat is voornamelijk voor Zuid- en Oost-Europa interessant, maar ook Nederland kan Horizon-projecten financieren.


Lidstaten kunnen zelf Horizon-projecten financieren

Meer steun mogelijk

De Commissie maakt het makkelijker voor overheden om Europese onderzoeksprojecten te steunen. Overheden kunnen nu nationale fondsen maar ook het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en het Europees Sociaal Fonds (ESF+) gebruiken voor onderzoeksprojecten die anders ongefinancierd zouden blijven. Een herziening van de General Block Exemption Regulation maakt dit mogelijk (GBER, ook wel algemene groepsvrijstellingsverordening). Concreet verandert de herziening slechts één ding, namelijk de nood om vooraf goedkeuring van de Commissie te krijgen. De vrijstelling geldt voor de volgende typen Horizon Europe-projecten:

  • Marie Curie acties en ERC Proof of Concept met een Seal of Excellence;
  • Teaming-projecten;
  • Deelname van het mkb aan onderzoeksprojecten & haalbaarheidsstudies met een Seal of Excellence; en
  • Nationale bijdrage aan de partnerschappen, specifiek de medegefinancierde (“co-funded”).

Het is nog niet bekend of de Nederlandse overheid geld vrijmaakt voor Nederlandse projecten die aan de eisen voldoen.

Context

Volgens de Europese regels vragen lidstaten normaliter toestemming aan de Commissie voor zij een project financieel steunen met het oog op concurrentievervalsing. Dat hoeft nu niet meer. De herziening helpt vooral lidstaten die minder te besteden hebben maar wel substantiële bedragen ontvangen uit Europese fondsen als EFRO en ESF+. Zij vinden zo beter aansluiting op het Europese kaderprogramma voor onderzoek & innovatie. De vrijstelling geldt ook voor bepaalde projecten onder InvestEU en Interreg. Naast deze versoepeling overweegt de Commissie een bredere herziening van Europese staatssteunregels voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie in het licht van de groene en digitale transities.