Elf EU-lidstaten vinden dat de EU het belangrijkste kwantumecosysteem van de wereld moet worden. Dat staat in een gezamenlijke verklaring waarin de landen het strategisch belang van kwantumtechnologie erkennen. Nederland hoort (nog) niet bij de ondertekenaars.


‘Europa moet de kwantumvallei van de wereld worden’

Elf lidstaten duiden strategisch belang kwantumtechnologie

Elf EU-lidstaten willen dat Europa de kwantumvallei van de wereld wordt door de ontwikkeling van een kwantumecosysteem. De ondertekenende lidstaten erkennen in een gezamenlijke verklaring het strategische belang van kwantumtechnologie voor het wetenschappelijke en industriële concurrentievermogen van de EU. Dit houdt in dat Europa volgens de ondertekende lidstaten de leidende regio moet worden voor excellentie en innovatie op het gebied van kwantum. Zowel de wetenschap als de industrie moet in dit ecosysteem betrokken worden. De elf ondertekenaars zijn Frankrijk, België, Kroatië, Griekenland, Finland, Slowakije, Slovenië, Tsjechië, Malta, Estland en Spanje.

Afspraken omtrent verhoogde samenwerking in kwantum

De elf lidstaten maken negen afspraken om naar een Europese kwantumvallei toe te werken. Zo willen de lidstaten:

  • dat onderzoeks en innovatie (O&I) initiatieven in kwantumtechnologieën op Europees, nationaal en regionaal niveau beter aansluiten op elkaar. Bijvoorbeeld door kwantumstandaarden in te voeren.
  • dat het ecosysteem innovatie bevordert door investeringen aan te trekken voor startende en grote bedrijven.
  • meer internationale samenwerking op kwantumgebied met relevante organisaties en derde landen.
  • een gecoördineerd netwerk van ‘kwantumcompetentieclusters’ ondersteunen, zowel  onderling, als in samenwerking met de Commissie. Deze competentieclusters vertegenwoordigen verschillende aspecten binnen het kwantumecosysteem, maar staan idealiter wel allen in contact met elkaar.
  • duidelijk vaststellen welke vaardigheden en opleidingen extra aandacht verdienen voor het opzetten van een EU kwantumecosysteem.

Context

Toonaangevende landen op het gebied van kwantumtechnologie, zoals Nederland, Duitsland en Denemarken, zijn opvallende afwezigen in dit initiatief. Nederland publiceerde in 2019 als eerste een nationaal kwantumbeleid en investeerde sindsdien 23,5 miljoen euro in deze opkomende technologie. De kwantumverklaring van de lidstaten sluit aan op het standpunt van de Commissie, die eerder vaststelde dat kwantumtechnologie, samen met halfgeleiders, kunstmatige intelligentie en biotechnologie cruciaal zijn voor de toekomstige concurrentiepositie van de EU. Ook het Europese Defensie Agentschap (EDA) stelde eerder vast dat verhoogde EU-samenwerking in onder meer kwantumtechnologie, cruciaal is voor het behouden van het technologisch overwicht van de EU. Op dit moment loopt er met het Quantum Flagship een programma dat kwantumonderzoek op Europees niveau financiert.
 

Mede geschreven door Vincent Klein Ikkink