In haar jaarlijkse State of the Union toespraak gaf Commissievoorzitter Ursula von der Leyen nauwelijks aandacht aan onderwijs en onderzoek. Innovatie werd meer, maar ook slechts mondjesmaat behandeld. Von der Leyen spendeerde voornamelijk aandacht aan het Europees concurrentievermogen, economische uitdagingen, kunstmatige intelligentie en de groene transitie.


State of the Union: Weinig aandacht voor onderzoek, innovatie en onderwijs

Weinig aandacht voor kennis  

In de jaarlijkse State of the Union speech van Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen was er weinig tot geen aandacht voor onderwijs en onderzoek. Innovatie kwam op enkele momenten terug te midden van onderwerpen zoals de groene en digitale transitie. Wel noemt Von der Leyen de ontwikkeling van een Joint European Degree als prioriteit voor 2024 in haar Letter of intent. Concurrentievermogen, economische uitdagingen, kunstmatige intelligentie en de schone energietransitie werden als belangrijkste punten voor 2024 aangeduid.

Concurrentievermogen en economische uitdagingen

Om te zorgen dat de EU concurrerend blijft tijdens de groene transitie, heeft de Commissie Mario Draghi, voormalig premier van Italië en voormalig voorzitter van de Europese Centrale Bank, gevraagd om een rapport op te stellen over de toekomst van het Europese concurrentievermogen.  Von der Leyen voorziet drie economische knelpunten voor het versterken van het Europese concurrentievermogen, waaronder ten eerste het tekort aan arbeidskrachten en vaardigheden. De Commissie wil de toegang tot de arbeidsmarkt van met name drie groepen verbeteren: jongeren, vrouwen en gekwalificeerde migranten. Een tweede uitdaging concentreert zich rond de barrières waar het mkb mee te kampen heeft, waarvoor een speciale gezant wordt aangewezen die het economisch klimaat voor hen moet verbeteren. Als derde uitdaging noemt Von der Leyen het beteugelen van inflatie.

Innovatie voor industrie en de schone transitie

Te midden van deze uitdagingen vraagt de Commissie de Europese industrie om de schone transitie te leiden. Hierbij benadrukt ze ook de cruciale rol van het STEP-platform. Daarnaast belooft Von der Leyen steun voor meer financiering en innovatie, nadat het Green Deal Industrial Plan reeds gelanceerd werd. Onderdeel daarvan zijn zogeheten Clean Transition Dialogues met de industriesector die de Commissie de komende tijd plant. Tevens stelt de Commissie een pakket voor windenergie voor waarin vaardigheden een belangrijke rol spelen. Dit moet uiteindelijk verder reiken dan één sector, met als doel dat de toekomst van de schone industrie "made in Europe” is. Ook kondigde Von Der Leyen specifiek een pakket voor windenergie aan, waarin de nadruk gelegd wordt op vaardigheden, toegang tot financiering en stabiele toeleveringsketens.

Een nieuw globaal raamwerk voor AI

De Commissie wil Europa’s voorsprong op het gebied van supercomputers benutten en stelt daarom de Europese supercomputers beschikbaar voor AI-startups. Drie van de vijf supercomputers komen uit Europa, vermeldde Von der Leyen trots. Daarnaast verkondigde ze dat Europa de mondiale pionier is geworden voor burgerrechten in de digitale wereld en wil ze ervoor zorgen dat dit ook zo zal zijn voor kunstmatige intelligentie. Samen met gelijkgezinde partnerlanden wil de Commissie daarom een globaal raamwerk voor AI opstellen dat op drie pijlers leunt: ‘vangrails’, bestuur en verantwoorde innovatie.

Succesvolle uitbreiding en meer steun naar Oekraïne en Afrika

In haar speech verkondigde Von der Leyen ook dat de Commissie haar steun en bescherming aan Oekraïne zal verlengen.  Maar Oekraïne is niet het enige land wat de Commissie meer steun wil geven: de Commissie wil dezelfde soort eensgezindheid tonen aan landen in Afrika. Zo wil de Commissie meer samenwerken met nationale regeringen en regionale organisaties om partnerschappen op te bouwen met gedeelde thema's voor Europa en Afrika, zoals onderwijs. Ook stipte Von der Leyen de mogelijke uitbreiding van de EU aan en stelde ze dat er een visie moet komen om deze succesvol te laten verlopen. Aan de andere kant was ze juist harder tegenover China. Tijdens de EU-China top later dit jaar wil zij risico's in de relatie met China beperken, niet de banden.

Context

De voorzitter van de Europese Commissie geeft ieder jaar een State of the Union-toespraak voor het Europees Parlement. In de toespraak spreekt de Commissievoorzitter over de prioriteiten van de EU voor het komende jaar. Voor Ursula Von der Leyen was dit haar vierde en mogelijk laatste speech. Overigens brak Von der Leyen dit jaar met de trend, zoals in 2022 en 2021 om het thema van het Europese Jaar aan te kondigen, welke momenteel  het Europese Jaar van de Vaardigheden is.

 

Copyright foto: © European Union 2023 - Source : EP