Er is meer ondersteuning nodig voor de implementatie van de belangrijkste doelstellingen van het Bolognaproces. Dit stellen de onderwijsministers in een Communiqué gepresenteerd tijdens de ministeriële conferentie in Parijs. Naast meer ondersteuning voor implementatie is de short cycle-kwalificatie aangenomen als een opzichzelfstaand kwalificatielevel en moet er meer aandacht komen voor sociale inclusie in het hoger onderwijs.
Verbeteren van implementatie
Het is belangrijk dat er meer ondersteuning komt voor de implementatie van de Bologna-doelstellingen. Dat staat in het Paris Communiqué van de Europese ministeriële onderwijsconferentie in Parijs in het kader van het Bolognaproces. Deze ondersteuning krijgt onder andere vorm door middel van peer groups. Dit moet bijdragen aan het verbeteren van de implementatie van drie specifieke kerndoelstellingen van het Bolognaproces, zoals het drie-cycli-systeem (Bachelor-Master-Doctoraat), het naleven van de Lisbon Recognition Convention en kwaliteitswaarborging in samenspraak met de richtlijnen voor de Europese hoger onderwijsruimte (EHEA).
Daarnaast is de short cycle-kwalificatie toegevoegd aan het lijstje met kwalificatielevels om mogelijk te maken dat studenten met een short-cycle-kwalificatie beter kunnen doorstromen. In Nederland staat de short cycle-kwalificatie gelijk aan een Associate Degree.
Aandacht voor sociale inclusie
Er moet ook meer aandacht komen voor sociale inclusie. Dit staat in het statement van vijfde Bologna Policy Forum. Volgens de onderwijsministers moeten hoger onderwijsinstellingen een grotere sociale en culturele leidersrol op zich nemen. Door studenten te voorzien van waarden en vaardigheden leidt dit tot het bevorderen van burgerparticipatie, sociale inclusie, duurzaamheid en wereldwijd burgerschap. Hiervoor introduceren de onderwijsministers een wereldwijde beleidsdialoog.
Reactie ESU
De European Students’ Union (ESU) heeft voorafgaand aan de ministeriële vergadering in Parijs een oproep gedaan om de verplichtingen van het Bolognaproces te implementeren en te investeren in de sociale dimensie om hoger onderwijs toegankelijk te maken voor iedereen. Ook wil ESU dat de samenwerking op het gebied van onderwijs niet gelimiteerd blijft tot EU-lidstaten.
Reactie EUA
De European University Association (EUA) riep in een statement op om in het Bolognaproces aandacht te besteden aan gezamenlijke normen en waarden, zoals academische vrijheid en maatschappelijke impact. Ook mogen kwaliteitsgaranties het gebruik van nieuwe onderwijsmethodes niet verhinderen. De EUA is echter zeer tevreden over wat het Bolognaproces tot nu toe heeft gebracht.
Reactie EURASHE
De European Association of Institutions in Higher Education (EURASHE) riep in een statement op tot de erkenning van de Short Cycle-kwalificatie. Daarnaast dienen de ministers volgens EURASHE maatregelen te treffen om de implementatie rondom levenslang leren te bevorderen. Tot slot moeten diversiteit en innovatie binnen het hoger onderwijs gepromoot worden en betrokkenheid van het hoger onderwijs in de regio verder ondersteund worden.
Context
Op 24 en 25 mei vergaderden de onderwijsministers in Parijs om de staat van het Bolognaproces te bespreken. Het Parijs Communiqué en het statement van het Bologna Policy Forum zijn hier aangenomen. Het doel van het Bolognaproces is een EHEA met vergelijkbare academische graden, waarin mobiliteit van onder andere studenten bevorderd wordt, de onderwijskwaliteit gewaarborgd wordt en het hoger onderwijs een Europese dimensie krijgt. De eerst volgende conferentie van onderwijsministers zal plaatsvinden in 2020 in Italië.
Meer informatie
Publicatie EHEA ministerial conference 2018: ‘Paris Communiqué’
Website EHEA ministerial conference 2018: EHEA Ministerial Conference Paris 2018
Publicatie EHEA ministerial conference 2018: ‘Statement of the Fifth Bologna Policy Forum’
Publicatie ESU: Bologna with Student Eyes 2018
Publicatie EURASHE: Releasing the full potential of professional higher education to serve our societies
Publicatie EUA: The Bologna Process looks towards its third decade: Enhancing achievements and responding to a changing context
Dossier Neth-ER: EHEA – Bologna Proces
Artikel Neth-ER: Drie-cycli-systeem nog niet in hele EHEA geïmplementeerd
