Soeverein Europa
Het Franse voorzitterschap wil toe werken naar ‘een machtig Europa in de wereld, volledig soeverein, vrij om haar eigen keuzes te maken en meester van haar eigen lot.’ Dat zei Emmanuel Macron, president van Frankrijk, tijdens de presentatie over het Franse ambitieuze voorzitterschap dat op 1 januari 2022 aanvangt. Frankrijk wil dat Europa het komende jaar sterker wordt om haar waarden en belangen in de wereld te verdedigen. De Fransen zien hun voorzitterschap daarmee als het begin van een nieuw hoofdstuk en kijken al voorzichtig vooruit naar het Europa van 2030. In dat toekomstbeeld voorzien de Fransen de creatie van een nieuwe model voor economische groei gebaseerd op (technologische) soevereiniteit. Maar ook het uitbouwen van waarden is hierin belangrijk, bijvoorbeeld met Erasmus+ en de oprichting van een ‘Academie van Europa’.
Nieuwe economisch groeimodel
Europa heeft volgens Macron een nieuw model voor economische groei nodig, gebaseerd op technologische soevereiniteit. Hoewel de Franse president geen concrete nieuwe initiatieven noemde, maakte hij wel bekend dat de Europese regeringsleiders in maart hierover van gedachten zullen wisselen. Tevens zal er op 10 en 11 maart een conferentie plaatsvinden over economische groei. Vooral de Europese afhankelijkheid op het gebied van microchips, defensie en ruimtevaart baart de Fransen zorgen.
Onderwijs als geopolitieke strategie
De Fransen besteden aandacht aan Erasmus+. Concreet betekent dit dat er meer partnerschappen moeten komen om de mobiliteit voor studenten van alle beroepsopleidingen te vergroten. Dat blijkt uit de conferentie die op 19 en 20 januari in Parijs zal plaatsvinden over 35 jaar Erasmus. De Fransen lieten eerder al doorschemeren dat er komend jaar werk zal worden gemaakt met de strategie voor hoger onderwijs. Deze zal op de informele top van onderwijsministers van 24 tot 25 januari in Parijs worden besproken. Op 26 januari zal op een forum de rol van universiteiten in de toekomst van de EU worden besproken en het European universiteiten initiatief worden geëvalueerd. Daarnaast zal er van 8 tot 9 maart een grote conferentie in Marseille plaatsvinden over de rol van hoger onderwijs, onderzoek en innovatie in het oplossen van mondiale uitdagingen.
Digitalisering
Digitale zaken vormen een van de kernpunten van het Franse beleid. Ook hierin speelt het streven naar Europese soevereiniteit, zoals ook verkondigd door Commissievoorzitter Von der Leyen, een centrale rol. Om de internationale concurrentiekracht van Europa te waarborgen moet er meer aandacht komen voor digitaal talent. Ook moet er een integrale digitale markt opgezet worden om Europa technologisch geavanceerder te maken, aldus de Fransen. Begin februari volgt er een conferentie over technologische soevereiniteit in Parijs waarbij ook de belanghebbende uit de publieke en private sector welkom zijn. Verder moeten de Digital Market Act en Digital Service Act komend halfjaar van kracht worden in de Unie.
Academie van Europa
Ook cultuur speelt een belangrijke rol in de plannen. De Fransen willen ‘de cultuur van Europa tot leven brengen’ en de Europese burgers hierin verenigen. Zo kondigde de Franse president de oprichting van een ‘Academie van Europa’ aan. Hierin zullen academici uit alle disciplines een plek krijgen. Zij zullen aan de slag gaan met het opstellen van een "gemeenschappelijke Europese geschiedenis" ter bestrijding van het historisch revisionisme dat extremistische politieke bewegingen in lidstaten voedt, aldus Macron. Ook het Europees Parlement vroeg in een recent aangenomen resolutie meer aandacht aan Europees burgerschap in curricula.
Gezondheid
Op het gebied van gezondheid wil Frankrijk dat er een Europees centrum komt voor onderzoek naar bijvoorbeeld Alzheimer, zo blijkt uit de gepresenteerde prioriteitspunten. Ook zal er verder gesproken worden over de Europese gezondheidsunie, de Europese gezondheidsdataruimte, en zal er aanstalten worden gemaakt met uitwerken van een Europese aanpak rondom zeldzame ziektes. Op 3 maart vindt er bovendien een conferentie plaats waar publieke en private partijen hun input kunnen leveren over de huidige en toekomstige uitdagingen in de gezondheidssector.
Belangrijke evenementen gedurende Franse voorzitterschap
Het Franse voorzitterschap organiseert een aantal belangrijke conferenties op kennisgebied:
Onderzoek & innovatie
Onderwijs
Context
Elk half jaar neemt één van de EU-lidstaten het voorzitterschap van de Raad van de EU op zich. Op 1 januari neemt Frankrijk de voorzittershamer over van Slovenië en draagt hem op 1 juli over aan Tsjechië. Daarbij volgt Macron het motto ‘de meerderheid van de Europese burgers verwijt Europa niet langer dat het te veel, maar te weinig doet’. Buiten de hierboven genoemde punten wil hij immigratieproblematiek aanpakken, investeren in de economie om werkloosheid tegen te gaan, en een Europees defensiebudget opstarten. Ook wordt er meer rekening gehouden met de stem van de burger, niet in de laatste plaats omdat de Conferentie voor de toekomst van Europa gedurende het Franse voorzitterschap eindigt.
Geschreven door Bram Ruber
