In 2021 vond er een minimale daling van investeringen in onderzoek en ontwikkeling (O&O) in de EU plaats. In 2020 investeerden de lidstaten namelijk 2,3% van het bruto binnenlands product aan O&O, maar dit daalde in 2021 tot 2,27%. Dit gaat in tegen de Europese afspraken om minstens 3% van het bbp per lidstaat aan O&O te besteden.


Europese investeringen in onderzoek en ontwikkeling dalen relatief

Te weinig

Het lukte de EU-lidstaten in 2021 niet om 3% van het bbp aan onderzoek en ontwikkeling (O&O) te besteden: het doel waar ze zichzelf al jaren aan committeren. Volgens data van Eurostat gaven EU-lidstaten in 2021 gemiddeld 2,27% van hun bbp aan O&O uit. In 2020 was dit nog 2,3%. Deze kleine daling heeft mogelijk te maken met de gevolgen van de COVID-19 pandemie. Absoluut stegen de investeringen in O&O van 2020 naar 2021 namelijk wel. Lidstaten investeerden in 2021 331 miljard euro in O&O, wat 22 miljard euro meer was dan het jaar daarvoor. Doordat de algehele uitgaven echter harder stegen lukte het dus niet om dichter bij de 3%-norm te komen.

Nederland investeert steeds minder

Ook Nederland gaf in 2021 relatief minder uit aan O&O, met een daling van 2,3% van het bbp in 2020 naar 2,27%. Een groot deel van dit percentage financierden hoger onderwijs instellingen (0,6%). Hiermee is het Nederlandse hoger onderwijs in vergelijking tot andere EU landen één van de grootste investeerders in O&O van de EU. De Nederlandse overheidsinvesteringen in O&O vallen in vergelijking tot andere EU landen echter flink onder de maat met 0,12%. De private sector in Nederland is de grootste investeerder in O&O, zij investeert namelijk 1,4%.

Hoe doen andere EU landen het?

Binnen de EU zijn er een paar landen die wel het doel van 3% halen. Van deze landen besteedde België relatief het meeste aan O&O, namelijk 3,43%. Ook Zweden (3,4%), Oostenrijk (3,26%) en Duitsland (3,2%) gaven meer dan 3% uit. Verder waren er lidstaten die een stuk slechter investeren, soms zelf minder dan 1% van het bbp. In 2021 waren dit Bulgarije, Cyprus, Letland, Malta, Roemenië en Slowakije.

Context

Volgens de in 2000 overeengekomen Lissabonstrategie, zouden alle lidstaten in 2010 3% van hun bbp in onderzoek en ontwikkeling moeten investeren. De Europese raad pleitte echter al eerder in een conclusie om de investeringen in O&O te verhogen, aangezien de lidstaten dit doel al jaren niet halen.

 

Mede geschreven door Luna Hoogendam.