Drietal initiatieven
De Commissie heeft een drietal aan initiatieven bekendgemaakt voor het bevorderen van onderzoekscarrières binnen de Europese Onderzoeksruimte (ERA). Allereerst gaat het om een voorstel voor een aanbeveling van de Raad tot vaststelling van een nieuw Europees kader voor onderzoeksloopbanen. Ten tweede wil de Commissie een nieuw Handvest voor Onderzoekers, ter vervanging van het Handvest en de Code voor Onderzoekers uit 2005 met nieuwe en herziene principes. Als laatste ontwikkelde de Commissie ResearchComp. Dat is een nieuw Europees competentiekader voor onderzoekers, ter ondersteuning van intersectorale mobiliteit. Met deze initiatieven poogt de Commissie het vestigingsklimaat voor internationaal talent in Europa aantrekkelijker te maken.
Betere voorwaarden voor onderzoekloopbanen
Het voorstel van de Commissie voor een Raadsaanbeveling beoogt de uitdagingen van onderzoeksloopbanen in Europa aan te pakken via een sectorale aanpak. Zo bevat de Aanbeveling niet alleen een definitiebepaling van een onderzoeker, maar ook van andere onderzoeksberoepen. Andere elementen uit de Aanbeveling betreffen maatregelen om betere wervings- en arbeidsvoorwaarden voor onderzoekers te verschaffen, bijvoorbeeld door het gebruik van permanente contracten te stimuleren. Daarnaast beveelt de Commissie lidstaten aan om intersectorale en interdisciplinaire onderzoekscarrières te bevorderen, door hen te trainen in transversale vaardigheden. Ook beveelt de Aanbeveling lidstaten expliciet aan een erkennen & waarderen-systeem te promoten en te ondersteunen. Overige elementen betreffen maatregelen voor gebalanceerde circulatie van talent in de ERA, het monitoren van onderzoekscarrières en het verbeteren van ondersteuningsinitiatieven voor onderzoekers, zoals het Europese EURAXESS.
Opwaardering Handvest
Het gepresenteerde onderzoekscarrièrespakket bevat daarnaast een nieuw Europees Handvest voor Onderzoekers voor niet alleen onderzoekers, maar ook voor werkgevers, financiers en beleidsmakers. Dit is een opwaardering van het vorige Europees Handvest uit 2005. Het Handvest is een reeks van algemene beginselen en vereisten die de rollen, verantwoordelijkheden en rechten van onderzoekers en werkgevers en/of onderzoeksfinanciers specificeren. Uit heel Europa hebben destijds 1444 organisaties de principes van het vorige Handvest onderschreven. Het nieuwe Handvest bevat bijgewerkte principes en een gestroomlijnde structuur.
Europees competentiekader
Tenslotte introduceert de Commissie de ResearchComp website. Dit nieuwe competentiekader brengt de transversale vaardigheden die onderzoekers nodig hebben in kaart. Het kader bevat zeven categorieën van 38 competenties waaronder het managen van onderzoek, het creëren van impact en samenwerken. Om onderzoekers de kans te geven deze competenties op te doen presenteert de website een duidelijk overzicht van transversale vaardigheden die onderzoekers nodig hebben en presenteert het mogelijkheden om je als onderzoeker te laten bijscholen, middels bijvoorbeeld micro-credentials.
Context
Om de ERA te versterken heeft de Commissie een twintigtal acties opgesteld. Deze set aan maatregelen valt onder actie vier van de ERA en daarnaast vloeit het competentieraamwerk voort uit de Europese Vaardighedenagenda. In de conclusies van de Raad van mei 2021 over de ERA stond onder meer de wens om meer duurzame loopbanen en betere arbeidsvoorwaarden te bieden aan onderzoekers. De lidstaten zijn nu aan zet om het voorstel van de Commissie voor een Raadsaanbeveling en het nieuwe Handvest voor onderzoekers al dan niet goed te keuren. Daarnaast is de Commissie bezig met het ontwikkelen van een proefproject waarin de beginselen worden getest voor een investeringsstrategie om organisaties in de hele ERA te ondersteunen bij het implementeren van het Europees kader voor onderzoeksloopbanen en het Handvest voor Onderzoekers. Dat project start naar verwachting in 2024.
Mede geschreven door Marouan Moussi.
