Door in te zetten op talent en vaardigheden moet de nieuwe virtuele wereld straks Europese waarden reflecteren. Dat beoogt de Commissies nieuwe internetstrategie voor ‘web 4.0 en virtuele werelden (of: metaverses)’ te bereiken. De strategie bestaat uit vier pijlers die inzetten op vaardigheden, industriële ecosystemen, overheden en publieke inspraak. Over de rol van onderzoek en onderwijs rept de strategie nauwelijks.


Meer vaardigheden, talent en publieke inspraak: de metaverse komt eraan

Klaar voor de nieuwe virtuele wereld

Vaardigheden zijn de sleutel om Europa klaar te stomen voor het nieuwe internet en de daarbij horende metaverse. Dat blijkt uit de mededeling van de Commissie “an EU initiative on Web 4.0 and virtual worlds: a head start in the next technological transition”. Deze nieuwe internetstrategie moet de volgende generatie digitale werelden naar Europese maatstaven vormen aan de hand van vier pijlers: vaardigheden, bedrijven, overheid en bestuur. Ondanks dat de Commissie grote toegevoegde waarde van virtuele werelden in het onderwijs ziet, wordt er weinig gezegd over kennissector in het voorstel. Wel spreken actie twee en zeven van financieringsmogelijkheden via Horizon Europe.

De vier pijlers

De strategie voor web 4.0 en virtuele werelden bestaat uit vier pijlers die vervolgens weer uit acties bestaan. In totaal formuleert de Commissie tien acties die de komende twee jaar in gang gezet worden. Verdeeld over de vier pijlers ziet dit er als volgt uit:

Vaardigheden
Pijler één zet in op technologische en creatieve vaardigheden die nodig zijn om de doelstelling van de EU als pionier in de metaverse, te behalen.

  • Actie 1: Ondersteun de ontwikkeling van vaardigheden voor virtuele werelden via Digital Europe, Creative Europe en trek relevant talent aan uit niet-EU lidstaten (gepland voor Q3 2023)
  • Actie 2: Promoot de richtsnoeren voor virtuele werelden en ondersteun onderzoek naar de impact van virtuele werelden op de (mentale) gezondheid van mensen en kinderen via Horizon Europe (gepland voor Q4 2023)
  • Actie 3: Ontwikkel een publieke ‘virtuele werelden gereedschapskist’ middels een ‘beter internet voor kinderen’ strategie (gepland voor Q1 2024)

Industrie
Pijler twee moet het potentieel van de Europese industrie rondom digitale werelden helpen benutten.

  • Actie 4: in samenwerking met lidstaten een nieuw Europees partnerschap opzetten en een industriële/technologische routekaart opstellen
  • Actie 5: Europese culturele en creatieve industrieën ondersteunen om in virtuele werelden modellen te testen via Creative Europe (Q1 2024); matchmaking bevorderen tussen ontwikkelaars van virtuele werelden en gebruikers [Q1 2024); bevorderen van Innovatiehubs en het Enterprise Europe Network (Q4 2023)
  • Actie 6: ontwikkel standaarden voor interoperabele virtuele werelden (Q4 2023); onderzoek het potentieel van nieuwe digitale samenwerkingsmodellen (Q4 2023); ontwikkel een instrumentarium ter bestrijding van namaak, ook in virtuele werelden (Q4 2023); en regulatory sandboxes voor virtuele werelden door de lidstaten bevorderen (Q2 2024)

Overheden
Pijler drie moet overheden klaarstomen voor de implementatie en het gebruik van toepassingen in de nieuwe generatie internet en metaverses.

  • Actie 7: ondersteun publieke vlaggenschepen voor slimme en duurzame steden en voor de ontwikkeling van de Europese Virtual Human Twins middels Horizon Europe en Digital Europe (Q4 2023); ondersteun Europese Consortia voor Digitale Infrastructuur (EDIC's) op gebieden die relevant zijn voor virtuele werelden en Web 4.0 (Q4 2023).

Publiek bestuur
Pijler vier richt zich op de publieke inspraak in de volgende generatie web en virtuele werelden en creëert inspraakstructuren voor de EU.

  • Actie 8: breng lidstaten samen om lessen te delen rondom de ontwikkeling van virtuele werelden via een expert groep (Q4 2023)
  • Actie 9: Samenwerken met spelers in internetgovernance om (vanaf Q4 2023); oprichten van een technisch stakeholderforum (vanaf Q1 2024)
  • Actie 10: Lanceer een gestructureerde aanpak van de ontwikkeling van virtuele werelden in alle industriële ecosystemen samen met lidstaten en belanghebbenden [vanaf Q1 2024]

CULT commissie 

In een opinie laat de cultuur en onderwijscommissie van het Parlement alvast weten de strategie te verwelkomen. Men suggereert meer geld vrij te maken voor een succesvolle uitrol van metaverses op de Europese markt, die rekening houdt met publieke waarden en rechten. Ook wil men meer ondersteuning voor onderwijsinstellingen en lesgevers om het ware potentieel van nieuwe Extended Reality technologiën te benutten.

Context

Deze strategie rondom metaverses (virtuele werelden) werd aangekondigd in het werkprogramma 2023 en bouwt grotendeels voort op het bestaande Digitale Decennium programma. De inhoud vloeit hoofdzakelijk voort uit de 23 aanbevelingen van een Europees burgerpanel over virtuele werelden dat eerder dit jaar plaatsvond. Ondanks oproepen van de kennissector en onderzoeken van de Commissie spelen onderwijs en onderzoek slechts een bescheiden rol in de strategie.