Zes Europese universiteiten- en bibliothekenkoepels willen dat de Data Act in geval van onderzoeksdoeleinden toegang tot data waarborgt tegen eerlijke prijzen. In een gezamenlijk statement richten de koepels zich tot het Parlement en de Raad die momenteel onderhandelen over de nieuwe dataverordening. De koepels scharen zich achter het Parlement dat de compensatie voor data wil beperken tot de minimale kosten.


Europese koepels over Data Act: ‘limiteer kosten voor onderzoekers bij opvragen van data!’

Redelijke marge?

De European University Association (EUA), CESEAR, Guild of European Research-Intensive Universities, Knowledge Rights 21, Liber Europe en Sparc Europe roepen op tot een eerlijke en betaalbare toegang tot data voor onderzoek in de Data Act. In hun statement roepen ze de onderhandelaars in de Trilogen op om zich te houden aan de aangenomen amendementen van het parlement die gaan over de compensatie voor data. De amendementen bepalen namelijk dat het bedrag dat kennisinstellingen betalen voor het beschikbaar stellen van onderzoeksdata, de technische en organisatorische kosten van de data-aanvraag niet moet overstijgen. De koepels vragen de Raad en het Parlement tevens om artikel twintig van de Data Act te stroomlijnen met deze amendementen. Dit voorkomt namelijk dat datahouders geen exorbitante compensatie kunnen eisen voor het delen van onderzoeksdata.

Toegang tot data

Het voorstel van de Commissie bepaalt dat in geval van noodsituaties onderzoekers toegang moeten krijgen tot data. De koepels waarschuwen dat de reactie van het Parlement om persoonsdata daarvan uit te sluiten, schadelijk kan zijn voor met name gezondheidsonderzoekers. Hiermee lijken de koepels te suggereren dat, indien deze bepaling onaangepast blijft, dit tot vervelende gevolgen kan leiden in noodsituaties zoals een pandemie. De koepels steunen wel het amendement van het Parlement over het recht van datahouders om een dataverzoek te weigeren of te wijzigen. De koepels vrezen echter dat datahouders dit recht zullen misbruiken door medewerking te hinderen.

Context

De Commissie presenteerde eind 2022 haar voorstel voor de Data Act. Dit wetsvoorstel stelt datahouders in staat om zelf te bepalen welke derde partijen (zoals onderzoeksorganisaties) gebruik mogen maken van hun data. De positie van het Parlement over de Data Act richt zich voornamelijk op het aanjagen van innovatie in het bedrijfsleven en nauwelijks op onderzoek. The Guild en MedTech Europe hebben al eerder bedenkingen gedeeld over de invulling van de Data Act.

 

Mede geschreven door Tsjalling Kootstra.