De voortgang van de Europese data ruimtes verloopt wisselend. Dit valt te concluderen uit een voortgangsrapport van de Commissie over de Common European Data Spaces. In haar rapport vat de Commissie de behaalde voortgang en de toekomstige doelen van de veertien dataruimtes samen.


Voortgang van de Europese dataruimtes verschilt

Vooruitgang voor drie ruimtes

De voortgang van de Europese dataruimtes is wisselend. Dit valt te concluderen uit het tweede voortgangsrapport van de Commissie over de Europese dataruimtes over de voortgang van veertien data ruimtes. Onder andere de European Health Data Space (EHDS) en de European Green Deal Data Space (EGDS) hebben voortgang geboekt. Zo zijn er voor de EHDS Europese beginselen vastgesteld voor het secundaire gebruik van gezondheidsgegevens. Voor de EGDS is er onder andere een voorstel voor een ‘Digitaal Product Paspoort’ gedaan. Voor de Green Deal dataruimte zijn er wel nog wat acties nodig voordat hij operationeel kan worden. Dit gaat onder andere over het opzetten van een stakeholder netwerk en routekaarten in 2024 en het invoeren van een operationele dataruimte voor slimme gemeenschappen voor 2026. Voor de onderzoek en innovatie dataruimte, de European Open Science Cloud (EOSC), is er ook voortgang geboekt. Zo zijn er kernonderdelen voor de dataruimte gecreëerd, en is er een aanbesteding gedaan voor de beherende diensten van de dataruimte. In de komende jaren wil de Commissie voor de EOSC de strategische onderzoek en innovatie agenda verder uitwerken door de EOSC Federatie op te richten in Horizon Europe en de EOSC te verspreiden buiten de onderzoeksgemeenschappen.

Nog extra stappen nodig voor de rest

Voor de elf andere dataruimtes dient de Commissie nog een aantal stappen te zetten. Voor de opzet van de vaardighedenruimte zal de Commissie in de loop van 2024 verscheidene acties nemen, zoals het ontwikkelen en implementeren van ecosystemen voor onderwijs en vaardighedengegevens. Verder heeft ze een voorstel gedaan om een Europese dataruimte voor cultureel erfgoed op te zetten. Dit moet onder andere de digitale transformatie van de culturele sector in Europa versnellen, door in te zetten op kunstmatige intelligentie en extended reality. Voor de Europese industriële (productie) dataruimte heeft de Commissie onder andere een stakeholder netwerk gecreëerd en een routekaart opgesteld. De Commissie zal hiervoor nog Europese test- en training datasets definiëren met behulp van de AI Test and Experimentation Facility for Manufacturing.

Context

Dit was de tweede keer dat de vooruitgang van de Europese dataruimtes werd geëvalueerd. De eerste keer gebeurde dit in 2022. De Commissie kwam voor het eerst met het voorstel om gemeenschappelijke dataruimtes te creëren in 2018. De gezondheidsdataruimte was de eerste domein-specifieke ruimte die de Commissie heeft voorgesteld. In december 2023 hebben het Parlement en de Raad beiden hun eigen posities aangenomen en zijn trilogen over de dataruimtes van start gegaan.

Mede geschreven door Vincent Klein Ikkink.