De Raad Concurrentievermogen heeft akkoorden bereikt over de financiering van het EIT en synergieën van Horizon Europe. Ook is de inhoudelijke focus van Horizon herbevestigd. Verder sprak de Raad over een Europese strategie voor de bio-economie, ruimtevaartbeleid en Euratom.


Raad kiest positie EIT en synergieën Horizon Europe

Meer controle op financiering EIT

Tijdens de Raad Concurrentievermogen kwamen de lidstaten tot een akkoord over de nieuwe verordening van het European Institute of Innovation and Technology (EIT). De belangrijkste amendementen ten opzichte van het voorstel van de Commissie betreffen de financiering van de Knowledge and Innovation Communities (KIC’s). De lidstaten willen dat het EIT prestatiegerichte mechanismes gaat instellen om financiële bijdragen aan KIC’s toe te wijzen, zodat KIC’s gemakkelijker externe financiering kunnen aantrekken. Het uiteindelijke doel is om KIC’s financieel onafhankelijk van het EIT te laten opereren. Om te controleren of de KIC’s financieel levensvatbaar worden, zullen vertegenwoordigers van lidstaten in een speciaal comité geconsulteerd worden over strategische beslissingen van het EIT, zoals de verlenging van partnerschapsovereenkomsten met KIC’s. Nu de Raad een gedeeltelijke algemene oriëntatie heeft aangenomen, is het wachten op het standpunt van het Europees Parlement zodat de trilogen kunnen beginnen. De Raad sprak ook over de Strategische Innovatieagenda van het EIT zonder daar een positie over in te nemen.

Synergieën Horizon Europe   

De Raad heeft ook zijn standpunt bepaald over de synergieën en overwegingen van Horizon Europe. Zoals bekend moeten de diverse onderdelen uit Horizon Europe verbonden worden met andere EU-programma’s om de impact van het Kaderprogramma te maximaliseren. De veranderingen ten opzichte van het voorstel van de Commissie zijn beperkt en vooral stroomlijnend. Zo zijn de synergieën nu beperkt tot hoe Horizon Europe kan bijdragen aan andere programma’s. Hoe andere programma’s moeten bijdragen aan Horizon wordt verplaatst naar de bijlagen van die programma’s. Ook zijn de synergieën met het European Defence Fund verder uitgewerkt.  

Focus Horizon herbevestigd 

Ten slotte hebben de lidstaten overeenstemming bereikt over de richtinggevende overwegingen voorafgaand aan de verordening, de zogenaamde ‘recitals’, die dit voorjaar werden afgesproken met het Parlement. Zo moet het Kaderprogramma ervoor zorgen dat lidstaten 3 procent van hun bbp uitgeven aan onderzoek en innovatie. Klimaatbeleid blijft belangrijk in Horizon Europe met de ambitie om 35 procent van het budget hieraan te relateren. Ook hebben de lidstaten nogmaals uitgesproken dat 3,3 procent van het budget uitgegeven moet worden aan widening participation-maatregelen, onafhankelijk van de onderhandelingen omtrent het Meerjarig Financieel Kader. Verder benadrukt de Raad dat het uitgangspunt Open Science gehandhaafd blijft in Horizon Europe.

Bio-economie, ruimtevaart en Euratom

De Raad heeft verder conclusies aangenomen over een update van de strategie voor de bio-economie van Europa, die geacht wordt een belangrijk onderdeel te vormen van de aanstaande Green Deal. Als laatste relevante wapenfeit is de beoogde impact van ruimtevaartbeleid op breder EU-beleid besproken. Over de verordening voor Euratom kon geen akkoord worden bereikt omdat hiervoor unanimiteit wordt vereist en de steun van twee lidstaten ontbrak. 

Context

De stellingnames van de Raad over Horizon Europe en de verordening van het EIT dienen als uitgangspunt voor de onderhandelingen met het Parlement die nog zullen volgen. Uiteraard is er nog geen overeenstemming bereikt over het Meerjarig Financieel Kader, wat het onderhandelingsproces er niet makkelijker op maakt. De conclusies van de Raad over de Strategische Innovatieagenda van het EIT, de ruimtevaart en de strategie voor de bio-economie zijn meer oriënterend van aard.