Wat kennis betreft zullen Britse deelname aan de Europese programma’s en mobiliteit centraal staan tijdens de onderhandelingen over de toekomstige relatie tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. Dat blijkt uit het door de Raad goedgekeurde onderhandelingsmandaat. Met de richtlijnen in de hand kan de Commissie nu beginnen aan de onderhandelingen met het VK.

Onderhandelingen over Britse deelname in Europese programma's kunnen van start

Deelname aan Europese programma’s

Voor de kennissector zal de Britse deelname aan Europese programma’s één van de grote thema’s zijn tijdens de Brexit-onderhandelingen, zo blijkt uit het mandaat dat de Raad aan de Commissie heeft gegeven. De lidstaten hebben de Commissie gevraagd om met de Britten afspraken te maken over mogelijke deelname aan programma’s als Horizon Europe en Erasmus+. Bovendien wil de EU in dialoog treden en verdere mogelijkheden voor onderzoekssamenwerking identificeren op gebieden van gemeenschappelijk belang, zoals nucleaire energie, visserij en defensie.

Mobiliteit en migratie

De Raad hecht veel waarde aan de mobiliteit van onderzoekers en studenten. Hoewel het mandaat in algemene termen spreekt van wederkerigheid op het gebied van migratie, willen de lidstaten speciale voorwaarden vaststellen voor toegang en verblijf voor doeleinden zoals onderzoek, studie en uitwisselingen. Hetzelfde geldt voor het vervoer van onderzoeksapparatuur.

Onderhandelingspositie VK

Ook de Britse regering publiceerde haar onderhandelingsmandaat. Hierin stelt ze dat het land deelname als niet-EU lidstaat zal overwegen voor programma's zoals Horizon Europe, Euratom en Copernicus. Over de precieze vormgeving van deze relatie, bijvoorbeeld associatie of deelneming als derde land, zal dus nog onderhandeld moeten worden. Verder zal het VK volgens het mandaat deelname aan elementen van Erasmus+ overwegen, als deze in lijn liggen met de eigen belangen: "The UK will consider options for participation in elements of Erasmus+ on a timelimited basis, provided the terms are in the UK’s interests." 

Context

Op 31 januari 2020 verliet het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie na formele goedkeuring van het Europees Parlement en de Raad. Sindsdien loopt tot eind dit jaar een transitieperiode. Dit mandaat geeft de Commissie toestemming om te onderhandelen met het VK over het nieuwe partnerschap. Hierbij zal tot een nieuw vrijhandelsakkoord gekomen moeten worden. Het mandaat beslaat alle aspecten van de toekomstige relatie met het VK, waaronder databescherming, intellectueel eigendom en toegang tot de interne markt. Om een no-deal scenario te voorkomen, zullen beiden partijen vóór het eind van de transitieperiode tot een akkoord moeten komen, tenzij vóór 1 juli 2020 gezamelijk wordt beslist om de transitieperiode te verlengen met een of twee jaar.