ERC-projecten doen vaak onderzoek dat relevant is voor de EU beleidsprioriteiten, zoals de groene en digitale transities en de volksgezondheid. Dit concludeert de European Research Council (ERC). Zo zal 34% van de projecten naar verwachting bijdragen aan gezondheidsbeleid, is 14% van de projecten relevant voor klimaatbeleid en groene oplossingen, en heeft 10% betrekking op digitale transities. Hieruit blijkt dat de ERC, ondanks zijn op nieuwsgierigheid gerichte aanpak, nu al op grote schaal onderzoek financiert dat relevant is voor belangrijke beleidsgebieden.


Nieuwsgierigheidsgedreven ERC-projecten vaak relevant voor EU beleidsprioriteiten

Geen opgelegde beleidsprioriteiten

ERC-projecten doen vaak onderzoek dat relevant is voor de EU beleidsprioriteiten, zoals de groene en digitale transitie en de volksgezondheid. Dit is opvallend, aangezien onderzoek binnen de ERC nieuwsgierigheidsgedreven is en er vooraf geen thematische prioriteiten zijn meegegeven. Toch doen ERC-begunstigden dus vaak onderzoek naar onderwerpen relevant voor de beleidsprioriteiten van de EU en bieden zij innovatieve en duurzame oplossingen. Dit blijkt uit de analyse van de ERC in Mapping of ERC Frontier Research. Naar verwachting zal namelijk 34% van de projecten bijdragen aan gezondheidsbeleid, onder meer op het gebied van kanker, hersenonderzoek en onderzoek van de menselijke geest. Verder lijkt 14% van de projecten relevant voor klimaatbeleid en groene oplossingen. Daarnaast draagt 10% van de projecten waarschijnlijk bij aan problemen in verband met de digitale transitie, waarvan de helft op het gebied van kunstmatige intelligentie.

Nederland scoort sterk binnen SSH domein

Nederland heeft met 602 projecten in totaal 9% van alle ERC Horizon 2020-projecten ontvangen, hiermee eindigen ze op de vierde plaats na het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk. Kijkend naar het domein sociale en geesteswetenschappen (SSH) scoort Nederland zeer hoog. Zo vertegenwoordigen het Verenigd Koninkrijk en Nederland samen 40 % van alle ERC-projecten binnen het SSH-domein. Binnen het domein levenswetenschappen blinkt Nederland uit in het onderzoeksgebied Applied Medical Technologies, Diagnostics, Therapies and Public Health. Nederlandse instellingen haalden namelijk 49 van de 345 projecten binnen. Binnen het domein natuurwetenschappen en techniek valt op dat Nederland laag scoort binnen het onderzoeksgebied wiskunde, met slechts 2 projecten van de 231. Als we inzoomen op de EU-beleidsthema’s valt op dat Nederlandse instellingen het goed doen binnen de Green Deal. De Technische Universiteit Delft (23) en de Universiteit Utrecht (20) hosten hierin de meeste projecten binnen Nederland. In de overige beleidsthema’s Fir fort he Digital Age en EU4Health scoort Nederland eveneens goed. Hier eindigen we op de vierde plaats en voert Duitsland beide lijsten aan.

Een classificatiesysteem en factsheets

Om de ERC-projecten te analyseren, heeft de Scientific Council van de ERC een speciale methodologie ontwikkeld aan de hand van een driedimensionaal classificatiesysteem. Dit classificatiesysteem bestaat uit bijna 900 termen die de disciplines, methodes en onderwerpen van elk ERC-project beschrijven. In deze analyse heeft de ERC specifiek gekeken naar de relevantie van de ERC-projecten  voor drie belangrijke beleidsgebieden, namelijk de Green Deal, de digitale transitie en het programma EU4Health. In de factsheets is terug te zien dat de nieuwsgierigheidsgedreven ERC-projecten, zonder sturing vooraf, bijdragen aan de drie beleidsgebieden van de EU.

Context

Excellent onderzoek is één van de drie pilaren binnen het onderzoekfinancieringsprogramma Horizon. Deze pijler moet excellentie in Europees onderzoek bevorderen en ondersteunt alleen de beste ideeën. De pijler helpt daarom om talent in Europa te ontwikkelen, biedt onderzoekers toegang tot onderzoekinfrastructuren en probeert van Europa een aantrekkelijke locatie maken voor 's werelds beste onderzoekers. In Horizon Europe bevat de pijler drie instrumenten, waar de European Research Council (ERC) er één van is. De ERC ondersteunt grensverleggend onderzoek. Onderzoekers kunnen hun eigen ideeën indienen, die enkel beoordeeld worden op hun excellentie. Deze studie bekeek ERC-projecten onder Horizon 2020, wat de voorganger is van Horizon Europe. In 2023 zal er de ERC ongeveer 200 miljoen euro minder toekennen dan 2022 en zal er extra aandacht zijn journalisten en gevluchte onderzoekers.