18 december 2023
Europese bedrijven investeren weer minder in O&I
Annabel Hoven
Beleidsmedewerker
Stel uw vraag
Meer informatie nodig? Stel uw vraag aan één van onze medewerkers
18 december 2023
Beleidsmedewerker
Meer informatie nodig? Stel uw vraag aan één van onze medewerkers
Bedrijven in de EU investeren nog altijd minder in Onderzoek en Innovatie (O&I) dan in de Verenigde Staten en China. Wel komen ze een stukje dichterbij. Dat blijkt uit het industrieel scorebord van het Joint Research Centre. Bedrijven in de VS investeren ruim twee keer zo veel als hun Europese tegenhangers. Maar bedrijven in China en de EU zijn juist een stuk dichterbij elkaar komen te liggen. Na Duitsland en Frankrijk blijven Nederlandse bedrijven de grootse O&I investeerders in Europa.
Chinese bedrijven investeerden in 2022 opnieuw meer in O&I dan bedrijven in de EU. Vorig jaar kwam 17,8% van de wereldwijde investeringen van de top 2500 bedrijven in O&I uit China (222 miljard euro). Hun Europese tegenhangers waren goed voor 17,5% (2019 miljard euro). Dat blijkt uit het EU Industrial R&D Investment Scoreboard 2023 van het Joint Research Centre (JRC). Er stonden afgelopen jaar twee keer zoveel Chinese bedrijven (679) als Europese bedrijven (367) in de top 2500. Bedrijven in de VS waren in 2022 voor 42,1% van de investeringen verantwoordelijk, waarmee het aandeel groeide ten opzichte van 2021 (40,2%). Hiermee zijn Amerikaanse bedrijven verreweg de grootste investeerders in O&I.
Waar de Europese Unie in 2021 nog verantwoordelijk was voor 17,6% van de totale O&I investeringen door bedrijven, is dit in 2022 dus nog maar 17,5%. De krimp van het aandeel investeringen door Europese bedrijven in O&I zet hiermee gestaag door: in 2020 kwam 20% van de investeringen nog van binnen de unie. Het aantal bedrijven in de top 2500 nam wel toe van 361 in 2021 tot 369 in 2022. Belangrijke verklaringen voor de slechte prestaties liggen bij de coronacrisis die sectoren zoals de auto- en andere transport-gerelateerde industrieën hard raakte. In deze sectoren behoren Europese bedrijven tot de top. De VS en China, die bijvoorbeeld meer investeren in ICT, ervoeren relatief minder hinder van problemen in de mobiliteitssector.
Een positieve noot is dat investeringen in O&I van Europese bedrijven relatief net iets harder stijgen dan in de VS. Zo investeerden Europese bedrijven in 2022 13,6% meer dan in 2021, waar deze stijging in de VS slechts 12,7% bedroeg. Het is voor het eerst sinds 2015 dat dit voorkomt, aldus de JRC. Met deze groei komt de EU een stukje dichterbij de VS, maar om het gat werkelijk te dichten zullen Europese bedrijven veel meer moeten investeren in O&I. Het gat in absolute aantallen tussen de VS en de EU (827 miljard tegenover 367 miljard) is namelijk gapend groot. Verder stijgen de investeringen van Chinese bedrijven met 16,4% nog altijd meer dan in de VS of de EU.
De meeste investeringen in O&I door bedrijven komen terecht bij digitale technologieën. Bedrijven in China en de VS investeren tevens het meest in ICT, namelijk respectievelijk 42% en 34,6%. Slechts 11,2% van de wereldwijde investeringen komt van Europese bedrijven. Ook op het gebied van AI gaat het in de EU niet best. Zo is maar 11% van de bedrijven die investeren in AI van Europese afkomst. Dit is een stuk minder in vergelijking tot China en de VS met respectievelijk 38% en 20%. Europese bedrijven zijn wel koploper als het gaat om groene investeringen
Nederlandse bedrijven bekleden de derde plek van Europese investeerders in O&I. Er staan 40 Nederlandse bedrijven in de top 2500 die samen verantwoordelijk zijn voor 2,2% van de investeringen in O&I in die top. Het bedrijf Stellantis staat als Nederlandse organisatie in de top 50 investeerders. Alleen Duitsland (8,3%) en Frankrijk (2,5%) doen het in de EU beter dan Nederland. Zij zijn verantwoordelijk voor respectievelijk 113 en 54 bedrijven in de top 2500.
Jaarlijks publiceert de Commissie het Industrial R&D Investment Scoreboard. Hierin analyseert zij de investeringen in O&I van de 2500 grootste bedrijven. Vorig jaar publiceerde de Commissie eenzelfde rapport over de cijfers van 2021, toen was Nederland verantwoordelijk voor een iets groter deel van de investeringen in O&I. Ondanks deze investeringen haalt Nederland nog altijd niet het doel om 3% van het bbp in O&I te investeren.
Mede geschreven door Luna Hoogendam.
Rapport Draghi: ‘Europa verzwakt door falende innovatiecapaciteit en schrijnend vaardighedentekort’
Invitation event: Regional innovation ecosystems in education & the impact of multi-stakeholder partnerships
Nieuwe Commissie: Wel een commissaris voor O&I, niet voor onderwijs
“In de Europese Pijler van Sociale rechten is het recht op onderwijs en training niet voor niets als eerste recht opgenomen”, Marit Maij (GL-PvdA)