De Commissie wil het gesprek over wetenschappelijk beleidsadvies aanwakkeren en het gebruik hiervan stimuleren bij lidstaten. Een werkdocument van de Commissie is de eerste aanzet om deze discussie op gang te brengen. Verder start er een tweejarig project om bekwaamheid op dit gebied op te bouwen. Nederland is een van de lidstaten die meedoet aan dit project.


Commissie wil aandacht voor wetenschappelijk beleidsadvies in lidstaten aanwakkeren

Eerste stappen richting wetenschappelijk onderbouwde beleidsvorming

Wetenschappelijke kennis kan zorgen voor beleidsvorming- en evaluatie gebaseerd op feiten. Daarom moeten gesprekken rond het gebruik van wetenschappelijke gegevens- en kennis bij beleidsvorming gestimuleerd worden in de lidstaten. Dit beargumenteren het Joint Research Centre (JRC) en DG Research and Innovation (RTD) met ondersteuning van het DG Structural Reform Support (REFORM). Als eerste stap publiceren zij het werkdocument Supporting and connecting policymaking in the Member States with scientific research. Het document heeft zodoende als doel om het gesprek over wetenschappelijk onderbouwde beleidsvorming aan te wakkeren en het gebruik hiervan bij lidstaten te stimuleren.

Connectie wetenschap en beleid vraagt om brede betrokkenheid  

Het document focust zich op het vormen van betere connecties tussen wetenschap en beleid, de vaardigheden van de actoren die zich hiermee bezig houden en de besturing en coördinatie van de verbintenis tussen wetenschap en beleid. Hierin wordt ook voorgebouwd op bestaande initiatieven. Er wordt bijvoorbeeld genoemd hoe er in Nederland plannen zijn voor een ‘wetenschappelijke test’ van bestuurlijke voorstellen en hoe de Nederlandse Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) al bezig is met het verbinden van wetenschap en beleidsvorming. Tevens wordt er aandacht besteed aan uitdagingen die ontstaan bij wetenschappelijke beleidsvorming en toegelicht hoe de EU lidstaten hierin kan ondersteunen. Als laatste benadrukt de Commissie dat bij het verbinden van wetenschap aan beleidsvorming er brede betrokkenheid moet zijn, van alle wetenschappelijke disciplines en op alle bestuursniveaus.  

Nederland ook onderdeel van bekwaamheidsproject

Om de uitdagingen van wetenschappelijk beleidsadvies het hoofd te kunnen bieden, moet er een bepaalde bekwaamheid worden opgebouwd op het gebied van de samenwerking tussen wetenschap en beleid. Het JRC gaat samen met de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) in een aantal lidstaten de bedrevenheid opbouwen die nodig is voor effectieve beleidsvorming gebaseerd op wetenschappelijke kennis, door middel van een tweejarig project. Nederland doet ook mee aan dit project. Uiteindelijk heeft het project als doel inzicht te krijgen in de best practices op het gebied van wetenschappelijk beleidsadvies en het uitwisselen van kennis tussen de deelnemende lidstaten.

Context

Dit is niet de eerste keer dat er geroepen wordt om meer wetenschappelijk beleidsadvies in de EU. De reden dat het JRC hier opnieuw aandacht voor vraagt is dat de coronacrisis heeft aangetoond dat beleidsadvies zeer gefragmenteerd is en ook leidt tot soms conflicterende berichten die zowel politici als wetenschappers deren. Dit werd onder andere genoemd naar aanleiding van de afsluiting van het tweejarige pilotproject in 2020. Aan dit project deed Nederland ook mee. Tevens riep in 2017 het JRC hogeronderwijsinstellingen op om mee te doen aan een project om de verbinding tussen wetenschap en beleid te versterken.

 

Mede geschreven door Hannelore Schouwstra.