16 november 2018
Beleidsmedewerker
Meer informatie nodig? Stel uw vraag aan één van onze medewerkers
De herziening van de richtlijn voor het hergebruik van overheidsinformatie is niet in lijn met het principe 'as open as possible, as closed as necessary' waar het huidige Europese Open Access beleid op gestoeld is, aldus verschillende Europese belangenorganisaties voor onderzoek en innovatie. Zij uiten in een gezamenlijk standpunt hun zorg over het voorstel tot uitbreiding van de richtlijn voor hergebruik van overheidsinformatie. Door de herziening zou ook alle publiek gefinancierde onderzoeksdata onder de richtlijn vallen.
Belanghebbenden in de Europese onderzoeks- en innovatiesector en industrie zijn bezorgd over de uitbreiding van de richtlijn inzake het hergebruik van overheidsinformatie. Dit blijkt uit een gezamenlijk standpunt van de European Association of Research and Technology Organisations (EARTO), European University Association (EUA), BusinessEurope, DigitalEurope en Science Europe over het voorstel voor de herziening van deze richtlijn. In het voorstel van de Commissie wordt de reikwijdte van deze richtlijn uitgebreid door ook publieke informatie van overheidsbedrijven en onderzoeksdata op te nemen in de richtlijn. Hoewel de belanghebbenden voorstanders zijn van Open Science, gaat de verbreding van de richtlijn volgens hen voorbij aan het onderliggende principe 'making research data as open as possible, as closed as necessary'. Zij vragen de instellingen daarom om het voorstel te herzien en te zorgen dat deze in lijn is met het Europees Open Access beleid.
Het is essentieel voor een efficiënt Europees onderzoeks- en innovatie ecosysteem dat het beschikbaar maken van data zorgvuldig afgewogen wordt tegen andere belangen. De organisaties waarschuwen in hun statement dat deze afweging beter gewaarborgd moet worden in de herziening. De huidige regelgeving is alleen van toepassing op overheidsdata, maar door de herziening zou ook onderzoeksdata van publiek gefinancierd onderzoek onder deze richtlijn vallen. De organisaties benadrukken dat onderzoeksdata en overheidsdata fundamenteel van elkaar verschillen en daarom niet gelijk behandeld kunnen worden. De herziening moet hier volgens hen duidelijker onderscheid in maken. De focus van de richtlijn zou moeten liggen op het optimaal hergebruiken van onderzoeksdata die al vrijwillig en zonder voorwaarden gepubliceerd is en niet zozeer op het onconditioneel openbaar en beschikbaar maken van data.
In april 2018 heeft de Commissie het voorstel voor de herziening van de richtlijn over het hergebruik van overheidsinformatie gepubliceerd. Het doel van de herziening is om obstakels voor hergebruik van overheidsdata uit de weg te halen, waardoor deze data beter en sneller beschikbaar zijn. Op dit moment wordt het voorstel behandeld in het Europees Parlement en de Raad. Met dit gezamenlijke standpunt willen de organisaties input leveren aan de lopende discussies in het Parlement en de Raad.
De herziening raakt het Europees beleid voor Open Access van onderzoeksdata. Alle projecten die gefinancierd worden vanuit Horizon 2020 zijn verplicht om alle gepubliceerde wetenschappelijke artikelen gratis en vrij toegankelijk te maken, tenzij zij onder een uitzondering vallen. Het in september gelanceerde Plan S verplicht elf nationale onderzoeksfinanciers en de Europese Commissie het openbaar stellen van wetenschappelijke publicaties van onderzoek.