Europese Universiteiten-netwerken zijn een bedreiging voor de institutionele autonomie van deelnemende universiteiten. Bovendien is het een beperking van de nationale onderwijsbevoegdheden en het Bolognaproces. Dat stelt de Europese onderwijsvakbond ETUCE.


“Europese Universiteiten bedreigen institutionele autonomie”

Europese Universiteiten gaan te ver

Het Europese Universiteiten-initiatief overschrijdt meerdere grenzen. Dat constateert het European Trade Union Committee for Education (ETUCE) in een statement over ‘European Universities Initiative and European Degrees’. Volgens de Europese koepel van onderwijsvakbonden zien deelnemende hogescholen en universiteiten zich aangetast in hun institutionele autonomie. Zij moeten namelijk een interuniversitaire campus oprichten waarbinnen faciliteiten en leraren gedeeld worden. Een instelling kan daardoor niet vrij beschikken over haar eigen middelen, aldus de vakbond.

Inbreuk op Bologna

Het idee achter de Europese Universiteiten staat haaks op het Bologna-proces, stelt ETUCE. Bologna draait namelijk om automatische diplomaerkenning, studentgericht leren, mobiliteit en kwaliteitscontrole. Gezamenlijk Europese graden – zoals nu in voorbereiding door Europese Universiteiten – zouden hier uiting aan kunnen geven, maar daar denkt de vakbond anders over. Universiteiten die niet deelnemen aan een netwerk zijn namelijk uitgesloten van het systeem. Zij hebben daardoor geen zeggenschap over het proces, noch de afspraken over kwaliteitscontrole die hiermee gepaard gaan. Bovendien dreigt harmonisatie van het onderwijs, vindt ETUCE, waartoe de EU niet bevoegd is.

Gedwongen mobiliteit?

De Europese Universiteiten zouden ook nadelig zijn voor personeel van deelnemende instellingen. Zij zouden namelijk gedwongen kunnen worden om voor korte tijd in het buitenland te werken. Bovendien is niet duidelijk hoe mobiliteit mee zou wegen in beoordelingen van het functioneren van medewerkers. De onzekere financiële toekomst van de Europese Universiteiten helpt daar niet bij: werknemers hebben beperkte toekomstperspectieven zolang de steun van de Commissie en nationale overheden ongewis blijft.

Context

ETUCE is de Europese koepel van nationale onderwijsvakbonden. Ook de Algemene Onderwijsbond is aangesloten. Europese Universiteiten-netwerken zijn transnationale verbanden van Europese universiteiten met een gezamenlijke langetermijnstrategie. Het initiatief heeft tot doel om studenten- en personeelsmobiliteit te stimuleren en om bij te dragen aan de kwaliteit, verhoogde inclusie en het concurrentievermogen van het Europese hoger onderwijs. In 2022 zal de Commissie een strategie voor het hoger onderwijs presenteren.