Het beroepsgeoriënteerd onderwijs in Europa is meer divers geworden en wordt in grotere mate aangeboden op hogere onderwijsniveaus. Dit blijkt uit een nieuw rapport van Cedefop over de relatie tussen het mbo en het hoger onderwijs. Daarnaast gaat het rapport in op toekomstige uitdagingen voor het beroepsonderwijs, zoals het balanceren van academische principes met het de focus op competenties mbo.

Cedefop: Meer beroepsgericht onderwijs op hogere niveaus

Beroepsonderwijs speelt belangrijkere rol in hoger onderwijs

Beroepsgericht onderwijs in Europa is in de afgelopen twintig jaar een steeds grotere rol gaan spelen in het hoger onderwijs. Dit staat in het rapport The changing nature and role of vocational education and training in Europe, volume 6 van Cedefop over de rol van beroepsgericht onderwijs in hogere onderwijsniveaus. Het beroepsonderwijs en hoger onderwijs groeien meer naar elkaar toe, doordat enerzijds het mbo steeds meer academische elementen bevat, zoals doelgericht leren. Anderzijds zijn universiteiten en hogescholen in de afgelopen decennia meer beroepsgeoriënteerde elementen gaan introduceren zoals competentiegericht leren.

Beroepsonderwijs steeds vaker onderdeel van hoger onderwijs

In heel Europa komt beroepsgericht onderwijs daarnaast steeds meer terug in hoger onderwijs, wat doorstuderen in het hoger onderwijs versimpeld voor mbo-studenten. Vele hogescholen en universiteiten hebben leven lang leren-strategieën geïmplementeerd, hun onderwijs opengesteld voor nieuwe groepen zoals volwassenen en er zijn meer kansen gekomen voor mensen zonder kwalificaties om toch hoger onderwijs te volgen. Ook de deelname van mbo-studenten aan programma’s in het hoger onderwijs is gegroeid. In Nederland, gebruikt als casus in het onderzoek van Cedefop, is bijvoorbeeld een Associate Degree geïntroduceerd die de overgang van het mbo naar het hbo moet versoepelen.

Een juiste balans tussen beroepsgericht- en hoger onderwijs

De vervaging van de grenzen tussen het hoger onderwijs en beroepsonderwijs zou tot spanningen kunnen leiden over de missie en rol van de verschillende onderwijsniveaus, aldus Cedefop. Het is belangrijk dat er een juiste balans wordt gevonden tussen academische principes en principes in het beroepsonderwijs. Het ontwikkelen van competentie-georiënteerde professioneel-wetenschappelijke leerdoelen in het hoger onderwijs zou hiervoor een oplossing kunnen zijn. Daarnaast wordt er ook gewaarschuwd voor teveel invloed van bedrijven in het steeds beroepsgerichter wordende hoger onderwijs. De focus zal moeten blijven liggen op sectorspecifiek onderwijs.

Context

Dit rapport is het zesde en laatste volume in een reeks van in totaal zes rapporten. De rapporten maken deel uit van het project The changing nature and role of vocational education and training (VET) in Europe, dat in 2016 werd gestart. Cedefop wil met het project inzicht bieden in de ontwikkeling van het beroepsonderwijs tussen 1995 en 2015 om op basis daarvan kansen en uitdagingen te identificeren voor de toekomst.